संपादकीय

आपल्याकडील लघु मध्यम उद्योग क्षेत्राचा विचार करता शॉप फ्लोअरवर नवीन तंत्रज्ञान, कार्यक्षमता आणि वैयक्तिक प्रशिक्षण या 3 घटकांमध्ये गुंतवणूक करणे हाच टिकून राहण्याचा आणि पुढे जाण्याचा मार्ग आहे हे लक्षात घेणे गरजेचे आहे. यापैकी नवीन तंत्रज्ञान आणणे हा बऱ्याचवेळा आर्थिक क्षमतेशी निगडित निर्णय असतो पण कार्यक्षमता आणि प्रशिक्षण हा कारखान्यातील संस्कृतीचा भाग आहे. कार्यक्षमता वाढविण्यासाठी ही प्रशिक्षणाची गरज असते. यामध्ये दरवेळी एखाद्या वर्गात बसून शिकणे म्हणजे प्रशिक्षण घेणे अभिप्रेत नसून सध्या उपलब्ध असलेल्या वेबसाइट, यू-ट्यूब तसेच तांत्रिक मासिके अशा माध्यमांचा उपयोग करून घेणे गरजेचे आहे. काही कारखाने या दृष्टीने जाणीवपूर्वक प्रयत्न करताना दिसतात. विविध कार्यगटांच्या माध्यमातून कारखान्यातील समस्या सोडविण्यासाठी, प्रक्रिया सुधारणांसाठी तसेच एकूण कार्यक्षमता सुधारण्यासाठी नवीन पद्धती, नवीन तंत्रे समजून घेण्यासाठी आग्रही असतात.

कारखान्यात काम करणाऱ्या व्यक्तीला स्वत:ला प्रशिक्षित करून उन्नत करण्याची गरज ओळखूनच ‘धातुकाम’ दर महिन्यात तंत्रविषयक माहिती देणारे लेख प्रसिद्ध करीत असते. यंत्रभागाच्या फॉर्म आणि प्रोफाइल यंत्रणाविषयी माहिती देणाऱ्या लेखांचा प्रामुख्याने या अंकामध्ये समावेश केलेला आहे. बहुविध काटेकोर पॅरामीटर असलेल्या यंत्रभागांच्या मोजमापनासाठी विकसित केलेल्या मशीनबद्दल माहिती देणाऱ्या लेखाबरोबरच यंत्रभागांच्या फॉर्म आणि प्रोफाइलच्या तपासणीसाठी वापरल्या जाणाऱ्या 3D CMM तंत्राची माहिती देणारा लेख आपण मोजमापन विभागात वाचू शकता. फॉर्म अथवा प्रोफाइलचे यंत्रण करण्यात विशिष्ट भूमितीच्या टूलचे तांत्रिक तपशील देणाऱ्या लेखांचा समाविश टूलिंग विभागात केला आहे. प्रोग्रॅमिंगची प्रक्रिया सुलभ करणारे मॅक्रो प्रोग्रॅमिंग तंत्र आणि त्याचा प्रत्यक्ष वापर केल्याचे उदाहरण या अंकात दिले असून ती माहिती वाचकांना उपयुक्त ठरेल. त्याबरोबरच सुरक्षितता, क्लुप्त्या आणि कारखान्यातील किस्से या नेहमीच्या लेखमालाही शॉप फ्लोअरवरील रोजच्या कामात आपल्याला उपयुक्त ठरत असतीलच असा विश्वास आहे.  

दीपक देवधर

[email protected]