लेखमाला - सी.एन.सी. प्रोग्रॅमिंगकोपऱ्यांचे अचूक यंत्रणसतीश जोशीलेखक आणि सल्लागारसी.एन.सी. मशिनवर कार्यवस्तूचे टोकदार कोपरे (शार्प कॉर्नर) यंत्रण करण्यासाठी नुसता प्रोग्रॅम केला आणि तो रन केल्यास टोकदार कोपरे मिळत नाहीत. चित्र क्र. 1 मध्ये दाखविल्याप्रमाणे..

मागील लेखात (धातुकाम : ऑक्टोबर 2018) आपण सी.एन.सी. लेथ वापरून खाचेचे (स्लॉट) यंत्रण या अनेक टप्प्यांमध्ये पूर्ण होणाऱ्या प्रक्रियेविषयी माहिती घेतली. या लेखात आपण ग्रुव्हिंग टूलची निवड याविषयी जाणून घेणार आहोत...

एखादया भोकाचे ड्रिलिंग करताना त्याचे लांबी/व्यास (L/D) हे गुणोत्तर 5 पेक्षा जास्त असेल, तर त्याचे सलग ड्रिलिंग न करता ते टप्प्याटप्प्याने (पेक) केले जाते. यामुळे बर काढणे सोपे जाते. या प्रक्रियेसाठी वापरल्या जाणाऱ्या प्रोग्रॅमची माहिती पुढे दिली ..

वर्कशॉपमध्ये यंत्रण करत असताना ज्यावेळी तेच काम (ऑपरेशन) पुन्हा पुन्हा करावे लागते, अशावेळी त्या ठिकाणी योग्य तो प्रोग्रॅम तर लागतोच, त्याचबरोबर एकूण प्रोग्रॅमची लांबी आणि गुंताही वाढतो. यामध्ये जाणारा वेळ, मेहनत कमी करण्यासाठी पुनरावृत्ती (रिपिटेटीव्ह) ..

 मागील अंकात आपण थ्रेड चेजिंग प्रोग्रॅम G-76 चे तपशील बघितले. या लेखात आपण G78 या प्रोग्रॅमविषयी माहिती घेणार आहोत.G78 वापरून सिंगल लाईन थ्रेडM 5 x 1 थ्रेडT0505 - टूल कॉल नं. 5G0 X 6 (X- कटिंग पोझिशन रॅपिड)Z1 ( Z - कटिंग पोझिशन रॅपिड)G78 X ..

आज्ञावलीची रचना (प्रोग्रॅम स्ट्रक्चर) आणि ब्लॉकचे स्वरूपमागील अंकात आपण कार्यवस्तूचे यंत्रचित्र आल्यानंतर मशिनवर प्रोग्रॅमिंग करण्यासाठी काय पूर्वतयारी करायची ते बघितले.या लेखात आपण प्रोग्रॅमिंगच्या सुरवातीच्या पायर्‍या समजून घेणार आहोत.प्रोग्रॅम ..

बऱ्याच ठिकाणी मटेरियलची हाताळणी (हॅँडलिंग), टूल तुटल्याची (ब्रेकेज) तपासणी, विशेष आवर्तने (स्पेशल सायकल) या आधुनिक निर्मितीक्षेत्रातील साधन सामग्री नियंत्रित करण्यासाठी मॅक्रोजचा वापर केला जातो. या मॅक्रोजचा वापर कुठे, कसा केला जातो. त्यासाठी आवश्यक ..

आज अनेक ठिकाणी सी.एन.सी. टर्निंग सेंटर वापरले जाते. सी.एन.सी टर्निंग सेंटर म्हणजे जुन्या काळातील मॅन्युअली चालणाऱ्या लेथचा आजचा आधुनिक आविष्कार होय. ज्यामध्ये चक, टूलपोस्ट, टेलस्टॉक या तीन महत्त्वाच्या घटकांची हालचाल मोटरने केली जाते. संगणकावर ..

कार्यवस्तूमध्ये असलेल्या विविध खाचा, उदाहरणार्थ की-वे, करण्यासाठी विविध पद्धती उपलब्ध आहेत. जेव्हा उत्पादनाची संख्या जास्त असते तेव्हा ब्रोचिंग पद्धती वापरली जाते, तर काही विशिष्ट कमी संख्येत होणारे उत्पादन टर्निंग अथवा मिलिंग मशीनवरसुद्धा करता ..

ग्राइंडिंग प्रक्रियेमध्ये एकाचवेळी अनेक यंत्रण बिंदू कार्यवस्तूवरील मटेरियल काढून टाकण्याचे काम करीत असतात. अॅब्रेझिव्ह मटेरियलचे कण चक्राकार रूपात एकत्रित येऊन ग्राइंडिग व्हील बनते..

सी.एन.सी. मशिनचे प्रोग्रॅमिंग करताना उपलब्ध असणाऱ्या संदर्भ बिंदूंना (रेफरन्स पॉइंट) एकमेकांच्या संमतीने आणि संबंधाने जोडणे आवश्यक असते. यालाच हार्मोनाइज करणे असे म्हणतात...

बारमधून अपेक्षित लांबीचा तुकडा कापून काढण्याच्या पद्धतीला पार्टिंग म्हणतात. पार्टिंगसाठी लेथवरील चकमध्ये बार घट्ट पकडलेला असणे गरजेचे असते. बार कापण्यासाठी ब्लेडसारखे दिसणारे एक विशेष टूल वापरले जाते, ज्याला पार्टिंग टूल असे म्हणतात. पार्टिंग ऑपरेशन ..

सी.एन.सी. लेथ वापरून खाचेचे (स्लॉट) यंत्रण करणे ही अनेक टप्प्यांमध्ये पूर्ण होणारी यंत्रण प्रक्रिया असते. क्लिअरन्स रेसेस खाचा, ऑईल खाचा असे खाचांचे प्रकार असतात. दोन भाग एकमेकांवर घट्ट बसणे, तेलासाठी (वंगण) खाच, पुली किंवा व्ही बेल्ट खाच, ओ-रिंगसाठी ..

सी.एन.सी. लेथ कामासाठी अतिशय प्रगत आणि सर्व सोयींयुक्त अशी आवर्तने (सायकल) उपलब्ध आहेत. यातून केवळ स्ट्रेट किंवा टेपर्ड कटच नाहीत तर रेडियस, चॅम्फर, ग्रुव्हज, अंडरकट अशा पद्धतीची सर्व कामे सहज करता येतात. याचा उपयोग काऊंटरिंगसाठीसुद्धा होतो. टूल ..

दंडगोलाकार आकाराच्या कार्यवस्तूवर रफ टर्निंग/रफ बोअरिंग करून मटेरियल काढणे हे सी.एन.सी. लेथवर जास्तीत जास्त केले जाणारे काम आहे. हे नको असणारे मटेरियल मॅन्युअली काढणे अत्यंत जिकिरीचे ठरते. कारण प्रत्येक स्टेपला को-ऑर्डिनेट काढणे आणि ब्लॉक तयार करणे ..

आतार्यंपत आपण थ्रेडिंग करताना उपयुक्त प्रोग्रॅम बघितले या लेखात टेपर थ्रेडिंगसाठी वापरल्या जाणा़ऱ्या प्रोग्रॅमची माहिती घेणार आहोत. टेपर थ्रेडिंगची हालचाल दोन अक्षामध्ये एकाचवेळी चालू असते, तसेच स्ट्रेट थ्रेड आणि टेपर थ्रेडच्या प्रोग्रॅमिंग पद..

सी. एन. सी. प्रोग्रॅमिंगकोणत्याही सी.एन.सी. मशिनवर प्रोग्रॅमिंग करण्यापूर्वी त्यावर आपल्याला अपेक्षित कार्यवस्तू (जॉब) होणार की नाही, हे समजण्यासाठी मशिनच्या अक्षांवर टूलची कमाल आणि किमान हालचाल मर्यादा समजून घेणे गरजेचे आहे. उदाहरणार्थ, सी.एन.सी. ..

ऑपरेटर विरहित (अनमॅन्ड्) यंत्रण तंत्रामध्ये अॅडॅप्टिव्ह कंट्रोलचा मोठा वाटा असतो. सी.एन.सी. किंवा पारंपरिक मशीनवरील ऑपरेटर मशीन चालू असताना त्यावर लक्ष ठेवून असतो. ऑपरेटर त्याच्या स्वतःच्या ज्ञान आणि अनुभवाप्रमाणे प्रत्यक्ष काम करीत असताना ..

ग्राइंडिंगमधील त्रुटींमुळे कार्यवस्तूंचा पृष्ठभाग खराब होतो. या त्रुटी म्हणजे व्हीलमधील कंपनांमुळे येणाऱ्या खुणा. काही ठराविक ठिकाणी पृष्ठीय फिनिशची गुणवत्ता अतिशय उच्च दर्जाची लागते. ग्राइंडिंगमधील कमतरता कमी करून आवश्यक असणारे पृष्ठीय फिनिश मिळविण्यासाठी, ..

वर्तुळाकार कंटूर मिलिंग करावयाच्या पद्धतीला वर्तुळाकार अंतर्वेशन असे म्हणतात. याचा उपयोग सामान्यतः सी.एन.सी., व्ही.एम.सी. आणि एच.एम.सी., तसेच लेथ, साधे मिलिंग मशिन, राउटर, बर्नर, वॉटर जेट, लेझर प्रोफाइल, वायर ईडीएम इत्यादी मशिनवर प्रोफाइलिंग करण्यासाठी ..

मिलिंग प्रक्रिया वापरून कंटूरिंग करत असताना प्रथम Z अक्षाची खोली ठरवून त्यानंतर X आणि Y किंवा दोन्ही अक्षाला गती दिली जाते. कटिंग टूलच्या गतीप्रमाणे टूल मार्ग (पाथ) सर्व प्रकारच्या कंटूरिंग कामामध्ये असतो. ..

‘धातुकाम’ फेब्रुवारी 2019 च्या अंकात आपण सी.एन.सी. प्रोग्रॅममध्ये टूलच्या कंटूरशी संबंधित असलेल्या लिनिअर अंतर्वेशन (इंटरपोलेशन) आणि सर्क्युलर अंतर्वेशन (इंटरपोलेशन) या दोन हालचालींविषयी माहिती घेतली. या लेखात आपण बॉस मिलिंगबद्दल जाणून घेणार आहोत. ..